KESME-DELME KALIBI TASARIMI

Adem yunus ABACI

Karabük Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, ademyunusabac@hotmail.com

Adres:Karabük Üniversitesi ,Teknik Eğitim Fakültesi- Makine Eğitimi Bölümü

ÖZET

Bu çalışmada takvim asıcısının nasıl imal edildiği ve imal edilme aşamaları için kullanılan kesme delme kalıbı tasarımı yapılmıştır.Tasarımda kullanılan solid Works 2012 paket proğramı kullanılmıştır.

ANAHTAR KELİMELER ; kesme delme kalıbı,sac,tutucu

GİRİŞ

                       Günümüz teknolojisinin temel hedefi maliyet,zaman ve kalite açısından en ideal değerlerde üretim yapmaktır.Üretimin istenilen seviyeye ulaşabilmesi için ürünün tasarım aşamasının çok iyi yapılması gerkmektedir.Bir parçanın üretim maliyetlerinin yaklaşık % 70 i tasarım işlemi sırasında belirlenir.Bu husus parça tasarımcısının aynı zamanda üretim maliyetlerinin belirlediğini gösterir .Dolayısıyla sac metal kalıblarının tasarım aşaması son derece önemlidir.klasik yöntemlerle yapılan kalıp hesaplarının zaman alıcı ve   zahmetlidir.Son yllarda bilgisayar destekli sistemler imalattan özellikle tasarım aşamasında büyük zorlukları azaltmak amacıyla kullanılmaktadır.
                       İstenilen parçanın ölçüleri alınır ve bunun teknik resmi ilgili paket proğramda çizilir ve ölçülendirlir.Toleranslar, yüzey işaretleri,genel toleranslar ile beraber imalat resimleri çizilir.Parçanınmontajı paket proğramda yapılır sonra animasyon yapılırak kalıbıb tasarımı tamamlanır.Kalıbın imalat resimleri tamamlandıktan sonra bunları tel erozyon tezgahında üretimi yapılır.
                     Bu çalışmada takvimlerin mukavemetini artırmak yırtılmasını önlemek amacıyla duvara asmaya yarayan parça 3d modelleme yapılır.Ve ölçülendirilir.

şekil:1

MALZEMEDE METOD VE YÖNTEM

Bu çalışmada delme kesme kalıplarında ince olduğu için pek kullanılmayan ve kalınlığı 0.1-0.2mm olan fe 12 ince sac çeliğinden hazırlanmış numune kullanıldı .Kullanılan bu malzemenin kimyasal bileşimi ve mekanik özellikleri tablo 1 de verilmiştir.

Ts sembolü

Ts no

Malzeme no

Akma sınırı

(Mpa)

Çekme dayanımı

(Mpa)

FE-12

TS 3813

1.0338

220

270-348

Tablo-1 Fe 12 sac malzemenin kimyasal bileşimi ve mekanik özellikleri

iş parçasının kullanıldığı yerler

Takvim lerin üst tarafında bulunur ve duvara asılmalarını sağlar aynı zamanda mukavemet artırıcı olarak kullanılır

şekil2.Takvimin duvara asılması

Kalıptan parçanın üretilmesi,
önce parçamızın boyutlandırmasını yapıp sac kalınlığı kesme payı tablosuna bakarak a ve b bulunur daha sonra 1000X2000 boyutlarındaki şerite yerleşim yapıldıktan sonra şekil 2.de görüldüğü gibi kesme yapılır. Bir takım mühendislik hesaplaması neticesinde kaç adet üretileceği vs bulunur.

Şekil3.Şerit Hazırlama

BULGULAR VE TARTIŞMA

Delme kesme kalıbının parçaları solid works proğramında modellenip 3D montaj yapılıp animasyon oluşturulsu.Animasyonla aynen gerçekteki gibi sac levha geliyor ve kalıba sıyırıcının altındaki girişten giriyor atık parça kalıbın altından düşüyor.Kalıp 70 tonluk eksantrik prese bağlanmaktadır.

SONUÇ;

Bu çalışmada eksantrik preste delme ve kesme kalıbıyla takvim asıcı ve koruyucu aparatın üretilmesi işleminin aşamalarını ve detayları incelenmiştir.Malzemesi ve kullanılacağı yer belirtilmiştir.Delme ve kesme kalıbının 3D modellemesi ve montaj işlemi hazırlanıp animasyonu yapılmıştır.

TEŞEKKÜRLER

Bu çalışmada bize yardım eden ürün yaptırıcısı semerkand takvimleri sim müdürü Fatih GÜLAY’a teşekkürler.

KAYNAKLAR

[1]http://www.kalipteknolojisi.netforumindex.php?topic=776.0

[2]Sac Metal Kalıp Tasarımı-Prof.Dr.Kerim ÇETİNKAYA

[3]www.isdemir.com.tr